Rollen
Diverse partijen en betrokkenen werken samen bij gebiedsontwikkeling. Zij doen dat allemaal vanuit een andere rol en een ander perspectief. Deelbelangen en agenda’s kunnen verschillen. Tegelijkertijd is er een groot gedeeld belang: verbetering van het gebied. Amsterdams Stadmaken ging in gesprek met diverse personen die vanuit hun eigen rol: bewoner(sorganisatie), bedrijf, projectmanager, bestuurder etcetera, betrokken zijn bij gebiedsontwikkeling. Op deze pagina vind je de verslagen van die gesprekken over rollen, wat er nodig is in of lastig is aan samenwerken, toegepaste methodieken en meer.
De bewoners (organisatie)
Vrijwel altijd als er grote (of kleine) veranderingen in een gebied zijn, gaan bewoners zich organiseren. Soms is er al een actieve bewonersorganisatie. Het kunnen ook bewonerscommissies zijn, die vaak direct of via een huurderskoepel met een woningbouwcorporatie te maken hebben. Veranderingen kunnen economisch of sociaal van aard zijn, of fysiek, bijvoorbeeld omdat er plannen voor een buurt worden gemaakt voor verdichting, nieuwbouw, sloop en renovatie, of plannen voor de openbare ruimte. Hoe werken bewoners onderling samen in zo’n organisatie of met andere andere spelers in zo’n veranderingsproces? Sumadi Bambang Oetomo had in zijn rol als bewoner zelfs diverse rollen:
- Spin in het web: netwerken met bewoners, ondernemers, ambtenaren, projectontwikkelaars, kennisinstellingen
- Kennis over methodieken vergaren en inzetten Wat doe je dan?
- Helpen ontwikkelen van gemeenschappelijke visie Download groeiend verhaal Sierpleinbuurt
- Betrokkenheid bij uitvoering (helpen) organiseren
Download interview perspectieven Sierpleinbuurt | Jamal Schoute
De ondernemer
De rol van de ondernemer in gebiedsontwikkelingen is niet eenduidig. Verschillen in belangen, posities, grootte van de onderneming etc. Het bepaalt de plek aan tafel en in het proces.
- De ondernemersvereniging of winkelstraatmanager
Betrekt lokale ondernemers bij gebiedsontwikkeling, onder meer door de basale problemen of zorgen aan te pakken (quick wins) en daarnaast verbindingen te leggen met ondernemers en omgeving.
- Ondernemer in de haven
Een bedrijf met belangen in de Amsterdamse haven en met een grote ruimtelijke impact en een complexe bedrijfsvoering. Voor hen is het belangrijk om vroeg in een proces te worden betrokken, juist vanwege die grote belangen. Dit soort bedrijven heeft een lange investeringshorizon, en daarvoor hebben ze zekerheid nodig. Het zijn partijen waar je niet omheen kan in de gebiedsontwikkeling. Het is ook nuttig om de kennis en kunde van deze bedrijven te benutten bij gebiedsontwikkelingen.
De ambtenaren
Ambtenaren kunnen verschillende posities en rollen hebben in de gebiedsontwikkeling. We hebben er een aantal gesproken en hen gevraagd naar hun ervaringen in samenwerken met elkaar en met verschillende partijen.
De programmamanager
De taken van een programmamanager zijn uiteenlopend. Van een overall visie ontwikkelen tot het proces in gang zetten waardoor er in samenwerking met betrokkenen planontwikkeling op gang komt. De programmamanager legt de nadruk meer op het proces en minder op inhoud. Daarnaast is een duurzame relatie met stakeholders van belang. We hebben de programmamanagers gesproken van twee heel verschillende gebieden: havenstad en de Sierpleinbuurt.
Download interview perspectieven Sierpleinbuurt | Paul Kok en Haven Stad- Lubbert Hakvoort
De projectmanager
Een gemeentelijke projectmanager geeft leiding aan een project en het projectteam en organiseert het proces op kwaliteit en resultaat; maakt heldere en haalbare afspraken over financiën, organisatie, planning, informatie en communicatie en organiseert het proces met belanghebbenden en betrokken partijen, zoals bewoners en (toekomstige) gebruikers en private partijen. In het gesprek met de projectmanager van het Entreegebied Gulden Winckel kwamen verschillende situaties aan de orde die te maken hadden met samenwerking. In het gebied worden nieuwe woningen gebouwd door een aantal corporaties en de inrichting van de openbare ruimte verbeterd. Verschillende vragen kwamen naar boven:
- Wat heeft er geholpen in de samenwerking, wat kan er nog meer helpen?
- Wat heb ik nodig en wat hebben anderen nodig?
- Wat zijn handig technieken en de vaardigheden om die te gebruiken?
Download gespreksverslag Arwen Schram
De winkelstraatmanager
Een winkelstraatmanager zet zich in voor buurtverbetering en om de samenwerking en samenspraak tussen ondernemers in een gebied te vergroten.
Download interview perspectieven Sierpleinbuurt | Jamal Schoute
De ambtenaren van het project Vrije Ruimte
Het doel van de Expeditie Vrije Ruimte 2020-2021 is om bestaande vrije plekken voor experiment, ontmoeting en bezinning te beschermen en om nieuwe plekken te creëren. De ambtelijke werkgroep keek terug op het creëren van de vrije ruimte Het Groene Veld in Amsterdam-Noord. Voor dit ontwikkeltraject hebben we de focus van het verslag gelegd op de aspecten die te maken hebben met samenwerking. De leden van de werkgroep hadden allemaal een eigen rol in het proces, van projecttrekker tot jurist.
De gemeente-bestuurder
De bestuurder is degene die de kaders kan stellen in gebiedsontwikkeling: Wat kan er? Welke regels zijn er? Wat is het beleid? Hoeveel geld is er beschikbaar? De rol van een bestuurder is altijd tweeledig: voor bewoners-ondernemers vertegenwoordigt hij of zij de ambtenaren en voor ambtenaren fungeert hij of zij als opdrachtgever namens Amsterdammers.
Download interview perspectieven Sierpleinbuur | Erik Bobeldijk
De procesbegeleider
De procesbegeleider heeft als taak mensen te betrekken bij besluitvorming. In de methodiek van community processing is deze rol beschreven in vijf stappen:
- Inventariseren: de juiste vragen stellen aan betrokkenen
- Onderzoeken: informatie vergaren nav vragen betrokkenen
- Netwerken: contact onderhouden betrokkenen individueel en in regulier gezamenlijk overleg
- Organiseren: uiteindelijk met betrokkenen een plan maken
- Evalueren: na een half jaar check naar voortgang
Download interview perspectieven Sierpleinbuur |Sylvia de Goede
De corporatiemedewerkers
De regisseur wijkontwikkeling en leefbaarheid
Ontwikkelt voor de corporatie en met collega’s en partners een integrale visie op gebiedsontwikkeling en participatie. Voor de uitvoering van de aanpak van buurtplannen maken ze intern gebruik van een technisch (lange termijn aanpak) en een operationeel gebiedsteam (korte termijn acties).
Download interview perspectieven Sierpleinbuur | Ruud Kamminga
De wijkbeheerder
De wijkbeheerder is de sociale spil tussen bewoners, de woningcorporatie en gemeentelijke instanties. Taken zijn o.a.:
- Beheer en onderhoud (schoon, heel en veilig)
- De communicatie over ontwikkelingen, beheer en onderhoud
- Persoonlijk contact met bewoners
- Initiatieven ondersteunen
- Contacten onderhouden met gebiedsmakelaar en andere professional
Download interview perspectieven Sierpleinbuur | Huseyin Sahin
De projectontwikkelaar
Een projectontwikkelaar bij een corporatie ontwikkelt nieuwe gebieden en woningen of is betrokken bij renovatieprogramma’s. In zijn werk heeft hij met veel partijen te maken, niet in de laatste plaats met bestaande of toekomstige bewoners. Wat betekent samenwerken vanuit die positie, hoe vind je het goede midden tussen democratische besluitvorming en vaart houden in het (ver)bouwproces?